Ayaklarınıza Yazık Etmeyin…
Yazın gelmesiyle birlikte ayaklar, dikkat edilmediği zaman hem estetik açıdan hem de sağlık açısından hayat kalitesini etkileyecek boyutlara geliyor. Ayakkabı seçiminden, mantar, nasır gibi sağlık sorunlarına kadar ayak sağlığını koruma adına neler yapılması gerektiğini Podiatrist (Ayak Sağlığı Uzmanı) Sevgi Çorapçı’yla konuştuk.
Günümüz insanı dış görünüşüyle çok fazla alakadar. Hem kıyafetler açısından hem de el, yüz, saç gibi vücut bakımları için de gereğinden fazla, çok çeşitli fedakârlıklarda bulunuyor. Saçı olmayan saç ektiriyor. Saçının rengini beğenmeyen saçını boyuyor. El, yüz için yüksek fiyatlı kremleri alıyor. Vücudu saran marka kıyafetler, pantolonlar, etekler… Amaç, dıştan bakınca görünen kısımlarda potluk olmasın, güzel görünsün. İhmal edilen kısımlar yok mu peki? Tabii ki var; hem de genellikle çoğunluğun ihmal ettiği ortak kısım olan ayaklarımız.
Nasılsa ayaklar çoraplar içinde hapsolmuş, ayakkabılar da görünmesini engelleyen kalkanlar. Görünmedikten, ağrısı sancısı olmadıktan sonra kimsenin aklına ayaklara itina göstermek gelmiyor. Hâlbuki bütün vücudumuzu taşıyan ayaklarımızın sağlığı göz ardı edilmeyecek kadar önemli.
Özellikle yazın gelmesiyle birlikte biraz daha görünür olacak olan ayaklar, dikkat edilmediği zaman hem estetik açıdan hem de sağlık açısından hayat kalitesini etkileyecek boyutlara geliyor.
İşte bu noktada çoğu kişinin adını bile duymadığı bir bilim dalı ve uzmanlar devreye giriyor: Podiatri ve podiatristler…
Podiatri, ayak sağılığı ve bakımı üzerine eğitim veren bir alan. Amerika ve Avrupa’da kendine yer edinen podiatri, insan sağlığını çok yakından ilgilendiren, ayak ve ayaktan dolayı oluşabilecek sorunlarla ilgileniyor. Nasır, batık tırnak, kalınlaşmış tırnak tedavileri, düz taban, ayak yapısından dolayı oluşmuş biomekanik problemler, sporcuların karşılaştığı ayak problemleri podiatrinin uygulama alanına giriyor.
Türkiye’de fakültelerde ve yüksek okullarda podiatri branşı bulunmuyor. Podiatriye gereken önemi veren ilk üç ülke arasında Amerika, Avustralya ve İngiltere bulunuyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne üye 52 ülke içinde podiatrist yetiştirmeyen tek ülke Türkiye.
Bu bilim dalını uygulayanlara ise “Podiatrist” (ayak sağlığı uzmanı) deniliyor. Sevgi Çorapçı bir podiatrist. Sydney Institute of Technology Podiatry bölümünden mezun oluktan sonra on yıl Avustralya’da bu konuda çalışmış.
Ayakkabı seçiminden, mantar, nasır gibi sağlık sorunlarına kadar ayak sağlığını koruma adına neler yapılması gerektiğini Podiatrist Sevgi Çorapçı’yla konuştuk. Podiatrist Çorapçı’nın verdiği bilgiler ışığında ayak sağlığının püf noktaları şöyle:
Ayak Sağlığının Önemi
Gençken ayaklara ne kadar iyi bakarsak yaşlılıkta bize de onlar o kadar iyi bakacaklardır. Ayaklarımızda yaşayacağımız en küçük bir sıkıntıda bile attığımız her adımda o acıyı hissederiz. Bundan dolayı ayaklarımıza çok iyi bakmalıyız. İnsanlar ayak sağlığına maalesef gerekli önemi göstermiyor. Sabahları ayaklarına çoraplarını çekiyorlar, akşama kadar ayakkabının içinde onu unutuyorlar ya da ayakları ağrıyana kadar onları hatırlamıyorlar.
Yazın Ayaklara Nasıl Bakılmalı?
Yazın ayaklar sıcaktan dolayı şişer, terler ve ısısı artar. Bundan dolayı yaz mevsiminde sorun oluşmaması için ayakların serin tutulması gerekiyor. Pamuklu veya gümüş içeren çorap giymeliyiz. Sandalet veya hava alan kumaş ayakkabılar tercih edilmeli.
Giyilen ayakkabılar ayağı sıkmayan rahat ayakkabılar olmalı. Buna rağmen ayaklarda terleme oluyorsa ayak deodorant spreyi her sabah çorap giyilmeden önce sıkılabilir.
Bu şartlara dikkat edilmediğinde sıcak, nemli ve havasız bir ayakta mantar oluşur. Şişen bir ayakta sürtünme olacağı için nasır veya su toplayabilir.
Fırsat buldukça ayaklarınızı, bacaklarınızı uzatın. Ayaklarınızı sarkıtmayın. Mümkün olduğunca işlerinizi oturarak yapın.
Mantar veya Nasır Gibi Durumlarda Alınacak Tedbirler
Bunun için ilk önce yapılacak olan şey ayaktaki problemli bölgenin çok fazla kurcalanmaması. Alınması gereken serin ve kuru şartlar oluşturulduğu halde problem devam ediyorsa, bir kızarıklık veya acı hissediyorsanız o bölgeye antiseptik sürülebilir. Fakat bu rahatsızlık için uzmana görünmek gerekir.
Ayakların Kokmaması için Yapılacaklar
Ayaklar eğer fazla terliyorsa ve havalandırılmıyorsa bakteri oluşumundan dolayı bayat bir koku oluşur. Ayrıca deride veya tırnaklarda mantar organizması ürüyorsa ayakta koku oluşur. Bazen de bazı ayakkabılar koku yayabilir, malzemesinden veya boyasından dolayı koku oluşturabilir. Giyilen ayakkabının kalitesi göz önüne alınmalı.
Her gün farklı bir ayakkabı giyin. Ayaklarınızı havalandırın. Yaz mevsiminde sandalet giyin. Giydiğiniz çoraplarınızı her gün değiştirin. Islak parmak aralarını iyice kurulayın. Evde açık terlik kullanın. Ayaklarınızda deri mantarı veya tırnaklarınızda kalınlaşma oluştuysa tırnak mantarını tedavi ettirin.
Ayak Bakımı Diye Bilinen Yanlışlar
- Tırnak aralarına krem sürülmemeli. Parmak araları her zaman kuru tutulmalı
- Törpü, kesilen tırnağı törpülemek içindir. Ancak bazıları bu törpüyü tırnağın altını iyice temizleyerek tırnağı yatağından kaldırıyor. Bu da mantara neden oluyor
- Topuk törpüsü ıslakken kullanılmamalı. Ayak ve törpü kuruyken kullanılmalı
- Tırnağın dibinde ince bir koruyucu tabaka vardır. Maalesef bakım veya kesim esnasında bu maddeyi kesip alıyorlar. Bundan dolayı da tırnağın üzerinde dalgalanmalar oluşuyor. Tırnak kesimini tabakaya ulaşmadan yapmak gerekir.
Yazın Ne Tür Ayakkabılar Kullanmalı?
Yapılan aktiviteye göre ayakkabı seçilmeli. Mesela eğer yürüyüş yapılacaksa muhakkak yaz mevsimine göre spor ayakkabı giyilmeli. Eğer kısa mesafeli yürünecek ise rahat bir ortopedik sandalet tercih edilmeli. Fakat genellikle görüntüye rahatlıktan daha fazla önem verildiği için kullanılan ayakkabılar pek konfor sağlamıyor.
Yüksek topuklu ayakkabılar ayak anatomisi ve vücudun biyomekaniği için uygun değildir.
Çocuklar için ayakkabı seçerken tabanı kauçuk malzemeden sert ancak esnek olanlar seçilmeli. Ayakkabı, ayağı kavrayıp destek vermeli.